Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit FN-imi Periutsit

Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit FN-mi Nunarsuarmi Nalunaarut inuit ataasiakkaat innarlerneqarnissamut illersorniarlugit akuerineqarpoq. Tassani inuit tunngaviusumik pisinnaatitaaffii arlallit qulakkeerneqarput.

Inuit ataasiakkaat naleqassusiannik illersorneqarnissamillu pisariaqartitsinerannik isiginninniarneq tassarpiaavoq Inuit Pisinnaatitaaffi pillugit Nunarsuarmi Nalunaarutip FN-ip 1948-imi Ataatsimeersuarnerani akerliusoqarani akuerineqarneranik kinguneqartoq. Sorsunnersuup Aappaani innarliinerit naalagaaffiit akornanni eqqissisimasumik atassuteqarnissaq piinnarnagu allanik pisariaqartitsineq erseqqarissitippaat – innuttaasut namminneq naalagaaffimminni innarlerneqarnissamut aamma illersorneqassapput. Nalunaarutikkut tamassuma qulakkeerneqarnissaa FN-imi kissaatigineqarpoq.

Inatsisitigut anguniakkat

Nalunaarut naalagaaffinnut ilaasortanut inatsisilerinermi pituttuutaanngilaq. Taamaammat tunngaviit siunertallu pitsaasut pituttuutaasumik isumaqatigiissutinngortinnissaat pisariaqarnikuuvoq. Ammip qalipaataa tunngavigalugu assigiinngisitsisarnerit tamarmik atorunnaarsinneqarnissaannut FN-imi isumaqatigiissut FN-ip 1965-imi Ataatsimeersuarnerani akuerineqarpoq ukiullu tulliani Innuttaasutut politikkikkullu pisinnaatitaaffiit pillugit FN-imi isumaqatigiissut akuerineqarluni. Kingusinnerusukkut Aningaasaqarnermi, Inuttut Atukkatigut Kulturikkullu pisinnaatitaaffiit pillugit FN-imi isumaqatigiissut aamma akuerineqarpoq.

Ullumikkut Inuit Pisinnaatitaaffiit pillugit FN-imi Periutsini inuit pisinnaatitaaffii pillugit isumaqatigiissutit pingaarnerit qulingiluaapput, taakkulu naalagaaffinnut takkunannga atortussanngortitsisunut inatsisilernermi pittuutaapput. Taakku tassaapput:

Periuseq ataaseq – suliassat marluk

FN-imi Inuit Pisinnaatitaaffii pillugit periutsimi suliassat pingaarnerit marluupput: nunat tamat akornanni inuit pisinnaatitaaffiinik ineriartortitsineq aamma maannakkut atuuttunik nakkutilliineq illersuinerlu.

Nunat tamat akornanni inuit pisinnaatitaaffiinik illersuinermik ineriartortitsinermi naalagaffiit qassit isumaqatigiissutinik assigiinngitsunik atortussanngortitsisimanerat apeqqutaavoq – tassa inatsilerinermi pututtugaalersimasut. Amerlassusaat isumaqatigiissummit isumaqatigiissummut allanngorarput. Taamaammat isumaqatigiissutit nunarsuaq tamakkipajaarlugu inatsisilerinermi atuutitinneqarput.

Inuit pisinnaatitaaffiinik atuutilersitsiartornermi naalagaaffiit pisinnaatitaaffiinik ataqqinninnersut nakkutiginninneq ilaavoq. Neriorsuiluinnarnernissat pinngitsoorniarlugit isumaqatigiissunut pingaarnernut ataasiakkaanut atasunik komiteqarpoq, taakkulu naalagaaffiit isumaqatigiissummut ilaasut isumaqatigiissutinik eqqortitsinerannik nakkutilliineq suliassaraat.

Nakkutilliineq ingerlanneqartarpoq naalagaaffiit ukiut marlukkaarlugit – tallimakkaarlugit isumaqatigiissutinik inatsisini qanoq atuutilersitsinerannik takutitsisunik nalunaarusiortarnerisigut. Paasissutissat taakku aallaavigalugit naalagaaffiit malitassaattut ilimagineqartunik komitet aalajangersimasut arlalinnik inassuteqaateqartarput. Komitet aamma FN-imi suliaqarfinnit allanit, NGO-ni, akademikerit suliaqarfinniit, tusagassiuutinit il.il. atortussanik tigusaqarsinnaapput.