Inuit innarluutillit Kalaallit Nunaat qimattarpaat ikiortissarsiorlutik
Inunnut Innarluutillinnut FN-imi Isumaqatigiissut, Danmarkip atsiorsimasaa, najoqqutaralugu, naalagaaffiup akisussaaffigai ikiorsiinissanut pisariaqartunut akornutaasut piaarneqarnissaat, taamaasiornikkut innuit innarluutillit innutaasutulli allatulli inuiaqatigiinni inuunermut akuliussinnaaleqqullugit. Tamannattaaq Kalaallit Nunaannut atuuppoq, ajoraluartumilli innarluutilippassuit ulluinnarni inuunerminni unammilligassarpassuaqartarput.
Inuit innarluutillit ilaasa toqqartarpaat Kalaallit Nunaat qimallugu, ilaatigut Danmarkimut nuunnissartik. Nunaminni ikiorneqarsinnaanertik tapersersorneqarsinnaanertillu naammanneq ajormata, taamaattumik nunartik qimassallugu toqqartarpaat”, oqarpoq Mette Gaarsted Frandsen, Inuit Pisinnaatitaaffiinut Institutimi fulfmægtigiusoq.
Februar 2019: Inuit Pisinnaatitaaffiannut Instituttip suut nalilersorneqarsinnaanersut siunnersuusiorfigalugit Innarluutilinnut komitémut nassiuppai.
April 2019: FN’p Innarluutilinnut komitéata aalajangersorpai suut nalilersorneqassanersut.
Upernaaq 2020: Sammineqartussat tamarmik immikkut killiffiannik danskit naalagaaffiat komitémut nalunaaruteqassaq.
Ukiaq 2020: Danskit naalagaaffiata sinniisai aamma FN’p Innarluutillinnut Komitéanit ilaasortat naapissapput, FN-illu Innarluutilinnut Isumaqatigiissutaata malitsinniarneranut danskit iliuusaat nalilersueqatigiiffigalugit.
Danskit naalagaaffiata, matumanilu Kalaallit Nunaanni Namminersorlutik Oqartussat, akisussaaffigaat, FN-ip Innarluutilinnut Isumaqatigiissutaata Kalaallit Nunaanni malinneqarnissaa. Taamaattumik FN-ip Innarluutilinnut Komitéanut nalunaarusiami nutaami Instituttip tikkuarpai inuit innarluutillit Kalaallit Nunaanniittut ulluinnarni unammillertagaat arlaqartut. Nalunaarusiami sammineqartut suussanersut Inuit Pisinnaatitaaffiinut Kalaallit Nunaanni Siunnersuisoqatigiit aamma Innarluutilinnut illersuisoqarfik Tilioq peqatigalugit toqqarneqarsimapput.
”Kalaallit Nunaanni ajornartusiutaakkajuttoq tassaavoq isumaginninnermi suliassat ataatsimoortut iluanni, innarluuteqartut immikkuullarissitillugit qaqutiguinnaagajuttumillu inatsisitigut politikkikkullu isigineqakkajuttarmata. Suliffeqarfiit susassaqartut assiigiinngitsut akornini suleqatigiittoqarpallaanngilaq, innarluuteqarnerlu politikkinut allanut ersaritsinneqarpallaartarani, ulluinnarni ingerlatsinerni inatsisiliornerniluunniit”, Mette Gaardsted Frandsen oqarpoq.
Nalunaarusiami Instituttip ilaatigut makku tikkuarpai:
- Inunnik innarluutilinnik sullissinissamut ilinniartitsisinnaasunik ilinniagaqarsimasunik ilinniagaqarfinni sulisussanik amingaateqartoqarpoq.
- Innarluuteqarneq peqqutigalugu immikkoortinneqartarnermut naammaginartunik illersuutissaqanngilaq.
- Pisortat angallataannut ilaasunik angallassisartunut ilaanissaminnut inuit innarluutillit ajornartorsiortarput, taamaattumillu kisimiillutik angerlarsimaffimminniikkajuttarlutik.
- Kisitsisinik paasissutissanik ilisimasassanillu allanik inuit innarluutillit Kalaallit Nunaamiut pillugit peqanngingajavippoq.